MIT Technology Review, düzenli olarak her yıl hayatımızın birçok alanına etki edecek 10 teknolojik gelişmeyi açıkladı. 2020 için açıklanan bu teknolojik gelişmelerden bazıları günümüzde, bazılarıysa önümüzdeki 5-10 sene içinde hayatımızı etkileyecek.
İşte MIT Technology Review’ın hayatımızdaki önemli sorunların çözümünde gerçek bir fark yaratacağına inandığı 2020’deki 10 teknolojik gelişme:
Hacklenmeyen İnternet
Kuantum fiziğine dayanan internet ağının yakında güvenli iletişimi sağlaması hedefleniyor. Hollanda’nın Delft Teknoloji Üniversitesi’nden Stephanie Wehner liderliğindeki bir ekip, ülkenin dört şehrini tamamen kuantum teknolojisi ile birbirine bağlayan bir ağ inşa ediyor. Bu ağ üzerinden gönderilen mesajlar hacklenemez yani son derece güvenli olacak. Hacklenemeyen internete 5 yıl içinde geçilmesi öngörülüyor.
Ultra Kişiselleştirilmiş Tıp
Benzersiz genetik mutasyonları tedavi etmek için yeni ilaçlar tasarlandı ve tasarlanmaya devam ediliyor. Bir kişinin genlerine uyarlanabilen bu yeni ilaçlar sayesinde, son derece nadir bir hastalığa sahip (örneğin dünyada bin kişide) insanlar bile tedavi edilebilecek. Örneğin, bir kişinin az sayıda insanda bulunan belirli bir DNA hatasından kaynaklanan bir rahatsızlığı varsa ve bunla ilgili özel ilaç üretilmediyse, yeni nesil bu ilaçlarla tedavi edilebilecek. (Benzersiz bir genetik mutasyonun neden olduğu yıkıcı bir hastalıktan muzdarip küçük bir kız olan Mike Makovec için gerçekleşti. Onu adını alan yeni ilaç “Milasen” tamamen hastalığı tedavi etmese bile durumunu iyileştirdi.)
Dijital para
Geçtiğimiz Haziran ayında Facebook, Libra’yı adı verilen “küresel dijital para birimini” açıkladı. Çok tepki geldi ve başlangıçta öngörüldüğü şekilde piyasaya sürülmesi kolay olmayacak. Ancak yine finsansal anlamda bir farkındalık yarattı. Facebook’un duyurusundan birkaç gün sonra, Çin Halk Bankası’ndan bir yetkili, kendi dijital para biriminin gelişimini hızlandıracaklarını söyledi. Şimdi Çin, fiziksel nakit paraya yedek olacak, Yuan’ın dijital bir versiyonunu yayınlayan ilk büyük ekonomi olmaya hazırlanıyor. Dijtal paraya ilk adımın bu yıl sonuna kadar atılması öngörülüyor.
Yaşlanmayı Önleyici ilaçlar
Yeni bir anti-aging (yaşlanma önleyici) ilaç sınıfının ilk dalgasının insan testine başladı. Bu ilaçlar daha uzun yaşamanızı (henüz) sağlamayacak. Ancak yaşlanma sürecini yavaşlatarak belirli rahatsızlıkları tedavi etmesi amaçlanıyor. Yaşlanmayı önleyici ilaçların 5 yıldan kısa sürede üretilmesi öngörülüyor.
Yapay Zeka’nın Keşfettiği Moleküller
Bilim adamları umut verici ilaç bileşkenlerini keşfetmek için yapay zeka kullanmaya başladı. Eylül ayında, Hong Kong merkezli Insilico Medicine ve Toronto Üniversitesi’ndeki bir araştırmacı ekibi, yapay zeka algoritmalarıyla birkaç potansiyel ilacı sentezleyerek yeni bir ilaç keşfeden bir strateji geliştirdi. Buna göre, mevcut moleküllerin ve özelliklerinin büyük veri tabanı bilgilerini kullanarak yeni olasılıklar oluşturan makine öğrenmesi araçları yeni ilaçlar keşfedebiliyor. Böylece yeni ilaçlar daha hızlı ve daha ucuza üretilebilecek. Yapay Zeka’nın Keşfettiği ilaçların 3-5 sene içinde piyasaya sürülmesi öngörülüyor.
Uydu Takımyıldızları
Artık Dünya’nın yörüngesinde on binlerce mega uyduyu aynı anda maliyeti uygun olarak inşa edebilir; fırlatabilir ve çalıştırabiliriz. Çünkü daha küçük uyduları nasıl daha ucuza inşa edeceğimizi öğrendik. Her bir uyduyu uzaya fırlatmak pound (0,45 kg) başına yaklaşık 24.800 ABD dolarına mal oldu. Dört ton ağırlığındaki küçük bir iletişim uydusu uçmak için yaklaşık 200 milyon dolara mal oldu. Dolayısıyla günümüzde bu istendiğinde gerçekleştirilebilir.
Kuantum Üstünlüğü
Kuantum bilgisayarlar, verileri alışık olduğumuzdan tamamen farklı bir şekilde depolar ve işler. Kuantum bilgisayarlar teoride, akla gelebilecek en güçlü klasik süper bilgisayarın binlerce yıl sürecek bugünün kriptografik kodlarını kırmasını veya yeni materyalleri keşfetmeye yardımcı olmak için moleküllerin kesin davranışını simüle etme işlemlerini kısa sürede sonuçlandırabilecek. Kuantum için en az 10 yıllık bir araştırma süresi öngörülüyor.
Minik Yapay Zeka
Günümüzde telefonlarımızda güçlü yapay zeka algoritmaları çalıştırabiliyoruz. Ancak yapay zekanın şöyle bir problemi var: Daha güçlü algoritmalar oluşturma arayışında olan araştırmacılar daha fazla miktarda veri ve bilgi işlem gücü kullanıyor. Bunun içinde merkezi bulut hizmetlerine güveniyorlar. Ancak bu ciddi miktarda karbon emisyonu üretmekle kalmıyor; aynı zamanda yapay zeka uygulamalarının hızını ve gizliliğini de sınırlıyor. Günümüzün önde gelen teknoloji şirketleri ve akademisyenleri yeteneklerini kaybetmeden mevcut derin öğrenme modellerinin fiziksel olarak küçültülmesi için yeni algoritmalar üzerinde çalıştı ve halen de devam ediyorlar. Yakın zamanda piyasaya sürülen özel yeni nesil yapay zeka çipleri daha küçük alanlara sığabiliyor; daha fazla hesaplama gücü sağlıyor; daha az enerjiyle eğitiliyor ve daha az enerjiyle çalışıyor.
Difarensiyel Gizlilik
ABD hükümetinin 2020’de önemli bir görevi var: ABD’nin 330 milyonluk nüfusunun hem kimlik bilgilerinin gizliliğini koruyup hem de onlar hakkında veri toplamak. Veriler, politika yapıcıların ve akademisyenlerin mevzuat yazarken veya araştırma yaparken analiz ettikleri istatistiksel tablolarda kullanılacak. Bu yöntem, Apple ve Facebook tarafından belirli kullanıcıları tanımlamadan toplu veri toplamak için zaten kullanılıyor. Ancak çok fazla parazitlenen (noise) veri onu işe yaramaz hale getirebilir. Her şey yolunda giderse, bu yöntem muhtemelen ABD’den sonra diğer Kanada ve İngiltere gibi ülkeler tarafından da kullanılacak.
İklim Değişikliği Çalışmaları
Daha önceden bilim adamları herhangi bir olayı iklim değişikliğiyle ilişkilendirmek konusunda isteksizdi. Ancak son yıllarda yaşanan iklimsel değişiklikler ve buna bağlı yaşanan doğal felaketlerle birlikte çok fazla “iklim değişikliği” çalışması yapıldı. Artan bilgi işlem gücü, bilim adamlarının daha yüksek çözünürlüklü simülasyonlar oluşturması ve daha çok sanal deney gerçekleştirmesini sağladı. Böylece küresel ısınmanın daha tehlikeli hava olaylarını körüklediğini ortaya çıkardı. Diğer faktörlerden ayrılarak yapılan İklim değişikliğinin rolünü ortaya çıkaran çalışmalar, bize ne kadar sel beklememiz ve küresel ısınma daha da kötüleştikçe ne kadar şiddetli ısı dalgalarının oluşacağını öngörmemizi sağlayacak. Dinlemeyi tercih edersek de iklim değişikliğine uğramış bir dünya için şehirlerimizi ve altyapımızı nasıl yeniden inşa edeceğimizi anlamamıza yardımcı olacak.
BAĞLANTILI HABERLER:
YAPAY ZEKALI YATIRIM YÖNETİMİ GELİYOR
Türkiye Yapay Zeka İnisiyatifi Girişimler Haritası Yayınlandı
