Nesneleri kendi başına “görebilen” ve hassas ve düzgün bir şekilde idare edebilen sezgisel bir biyonik el, üst ekstremite engelli insanların yaşamlarını değiştirebilir. Newcastle Üniversitesi’nde biyomedikal mühendisleri tarafından tasarlanan bu protez, insan niyeti ile yapay zekanın teknik verimliliği arasındaki işbirliğini göstermektedir (AI).
Klinik bir denemede yer alan bir Ampute olan Doug McIntosh, en ufak bir çaba olmaksızın, ilk kez bir nesneyi ilk defa hızlı ve etkili bir şekilde yakalayabildiğinde, giydiği biyonik elin tasarımcısı, yüzünde sevinci görmekten daha büyük bir ödül olmadığını söyledi.
Kianoush Nazarpour şöyle dedi: “İnovasyonumun başarılı olduğunu gösterdi. İngiltere’deki Newcastle Üniversitesi Nörobilim Enstitüsü’nde biyomedikal mühendis olan Kianoush Nazarpour. Biyonik el, Netexplo Innovation Awards 2018’in kazananlarından biridir.”
Genel işlem, kullanıcının, nesneyi görmesini, koldaki kasları fiziksel olarak uyarmasını ve protez uzvunda bir harekete geçmesini gerektirir. Yeni versiyonda, biyonik ele takılan küçük bir kamera önündeki bir nesnenin resmini çeker, şeklini ve boyutunu değerlendirir ve nesneyi almak için bir dizi yumuşak harekete neden olur – saniyeler içinde. Cihaz, bir şeyini doğru yönde hızlı bir bakıştan başka bir şey istemez. Dört farklı “kavrayış” dan seçme – bir kupa almak, bir TV kumandası uzaktan tutmak, bir başparmak ve iki parmağınızla ya da bir parmak ucu ve ilk parmağı olan nesneleri tutmak için uygun – el, tespit ve kavrayışını sürekli iyileştirmek için yapay zeka kullanır. Mevcut biyonik bacaklardan on kat daha hızlıdır.
Son 100 yılda protez uzuvlar çok az değişti – tasarım çok daha iyi ve malzemeler daha hafif ve daha dayanıklı, ama yine de aynı şekilde çalışıyorlar” diye ekliyor. “Bu sistemin güzelliği, çok daha esnek olması ve elin yeni nesnelere ulaşabilmesidir – ki bu çok önemlidir, çünkü günlük yaşamda insanlar, daha önce hiç görmedikleri çeşitli nesneleri kolaylıkla çekerler.
1999’dan beri protezleri geliştirmeye yönelik araştırmalarına odaklanan Nazarpour, tıp doktoru olmayı hayal ederek İran’da büyüdü. Araştırması, protezlerin algılayıcılığa ve algıya duyuları dönüştürerek, sensorimotor eksiklikleri olan bireylere fonksiyonlarını geri kazandırma potansiyeli ile motive olmaktadır.
Nazarpour, “Bir cihaz ve yazılım kontrol sistemi üretiyoruz, ancak yapay eller üretmiyoruz,” dedi. Engelliler için bariz bir yararın ötesinde, biyonik el, akıllı bir robota ait olabilir ve endüstri ve işletmelere ilgi duyabilir.
Son istatistikler, İngiltere’de, her yıl yüzde elli, 15 ile 54 yaşlarında, yaklaşık 600 yeni üst ekstremite ampute bulunduğunu göstermektedir. ABD’de sayı her yıl 500.000 yeni üst ekstremite ampute ile daha yüksektir. Ekibi tasarımını mükemmelleştiren Nazarpour, “Birçok protez üreticisiyle işbirliği yapmayı planlıyoruz ve ağlar oluşturmamız gerekiyor” dedi. “Umarım bu dünyadaki binlerce insana yardım edebilir.”
Referans: https://unesdoc.unesco.org/images/0026/002652/265211e.pdf
