Aylık olarak yayımladığımız “Top 10 in AI” serimizin bu sayısında, 2022 yılının öne çıkan yapay zeka haberlerini sizler için derledik. Keyifli okumalar dileriz.
ChatGPT nedir, neden bu kadar popüler oldu?
ChatGPT, doğal insan dilini anlayabilen ve etkileyici derecede ayrıntılı, insan benzeri yazılı metinler üretebilen, prototip diyalog tabanlı bir yapay zeka sohbet robotu, Open AI tarafından geliştirilen GPT (Generative Pre-Trained Transformer) ailesinin en son çıkan çalışmasıdır. Türkçe dahil olmak üzere birçok farklı dilde sorular sorulabiliyor.
OpenAI başkanı Greg Brockman‘a göre, beş gün içinde bir milyondan fazla kişi test etmek için platforma kaydoldu. ChatGPT konuşmalarının yüzlerce ekran görüntüsü Twitter’da, Linkedin’de ve diğer farklı platformlarda yayınlanarak viral oldu ve elbette hayranlık uyandırdığı kadar eleştirilere de maruz kaldı.
ChatGPT nedir ve neden bu kadar popüler oldu sorusunun yanıtını ilk ağızdan almak için ilk olarak kendisine yönlendirdim:
Avrupa’nın En Güçlü Süper Bilgisayarı Tanıtıldı
Avrupa’nın ilk exascale (“saniyede 10¹⁸ IEEE 754 Çift Hassasiyetli işlem” hesaplayabilen) süper bilgisayarı LUMI, tanıtıldı. Avrupa Yüksek Performanslı Bilgi İşlem Ortak Girişimi, LUMI’nin açılışını Finlandiya’nın Kajaani kentinde yaptı. Avrupa’nın en hızlı ve enerji açısından en verimli süper bilgisayarı olan LUMI, aynı zamanda dünyanın en hızlı üçüncü bilgisayarı olma unvanını da elde etti. LUMI, EuroHPC ve 10 Avrupa ülkesinden oluşan bir konsorsiyumun ortak girişimi sonucu hayata geçirildi. Konsorsiyumda Finlandiya, Belçika, Çekya, Danimarka, Estonya, İzlanda, Norveç, Polonya, İsveç ve İsviçre yer aldı.
Depolarda Görev Alacak Yeni Otonom Robot Geliştirildi
ABD merkezli teknoloji şirketi Amazon, depolarda görev alacak yeni bir otonom robot geliştirdi. Proteus isimli robot 22 kilograma kadar ağırlık kaldırabiliyor. Gelişmiş güvenlik, algılama ve navigasyon teknolojileriyle yükleri bir noktadan başka bir noktaya kolayca taşıyabiliyor. Ayrıca, insanların bulunduğu alanlarda güvenli bir şekilde faaliyet gösteriyor. Amazon, otonom robot Proteus’un önümüzdeki yıldan itibaren kendi depolarında çalışmasını hedefliyor.
Bilim Adamları Yapay Zeka Kullanarak Zihin İle Kontrol Edilen Robotik El Geliştirdi
Minnesota Üniversitesi’ndeki araştırmacılar, yapay zeka ve makine öğrenimini kullanarak zihin ile kontrol edilen yeni bir robotik el geliştirdiler. Uzmanlar bu taşınabilir nöroprostetik elin, önceki robotik el teknolojilerindeki zorlukların üstesinden gelebileceğini iddia ediyor. Çünkü uzmanlara göre robotik el, öncekilerin aksine uzun bir eğitim süresi gerektirmeyerek kısa zamanda çalışmaya başlıyor. Ayrıca mevcut geleneksel protezlerin aksine kas aktivasyonu gibi fiziksel olarak zayıf bireyler için zorlayıcı uzuv hareketleri de gerektirmiyor. Bu sebeple periferik sinirlere bağlı bir sinir implantı ile donatılan bu nöroprostetik kol, mevcut herhangi bir ticari protez sistemine göre daha verimli, kullanımı kolay ve çok daha sezgiseldir.
Araştırmacılara göre, gelecekte robotik eller, akıllı cihazlara uzaktan bağlanarak insanların zihin ile cihazları kontrol etmesini mümkün kılacak. Bu durum robotik kolların sadece uzuvlarını kaybeden hastalar için değil herkes için kullanılan bir ürün haline gelmesine neden olabilir.
Yapay Zeka Tıbbi Görüntülerden Hastaların Irkını Tahmin Ediyor
Yapay Zeka, hastaların röntgen ve tomografi görüntülerinden, ırklarını tahmin etti. Yüzde 95 ile yüzde 99 arasında doğru tahminde bulunan yapay zekanın bunu nasıl başardığı bilinmiyor.Uzmanlar, ten rengini belirleyen pigment olan melaninle ilgisi olmasından şüpheleniyorlar çünkü sistemin daha koyu renklerin daha yüksek seviyede melanin içerdiğini tespit ettiğini ve bu bilgiyi ırk tahmin etmede kullanabileceğini söylüyorlar.
Yıllık Doktor Kontrollerinin Yerine Geçecek Teknolojiler
Doktorların kalp ve akciğer seslerini uzaktan kontrol etmelerini sağlayan dijital steteskoplar üretilmeye başlandı. Dr. Tison ve UCSF’deki meslektaşları bir akıllı telefon kamerası ve el feneri kullanarak, kan aldırmamış hastalarda diyabet biyobelirteçlerini tespit edebilen bir teknik geliştirdi. Mayo Clinic doktorları, kalp yetmezliği, kalp ritmi düzensizlikleri veya kardiyovasküler hastalık semptomları ortaya çıkmadan çok önce bir elektrokardiyogramda elde edilen verilerden kalp zayıflığını ortaya çıkarabilen bir algoritmayı test ediyor. Artık yıllık kontrollerin yerini düzenli takip alacak gibi duruyor.
Amerikan Yasalarına Göre Sadece İnsanlar Patent Alabilir, Yapay Zekalar Değil
Surrey Üniversitesi Hukuk Profesörü Ryan Abbott tarafından yürütülen Yapay Mucit Projesi, bir bilgisayarın mucit olarak listelenmesi için küresel bir çaba başlatmıştı. Ancak yapay zeka kullanan bilgisayar, patentlerde mucit olarak listelenemedi. Çünkü ABD yasalarına göre yalnızca bir insan mucit olabilir. Bir federal yargıç, bilgisayar tarafından oluşturulan inovasyonun nasıl ele alınacağına dair küresel bir tartışmanın parçası olan ilk Amerikan vakasında kararını verdi.
Çin’in Teknoloji Regülasyonları Ajandasındaki Yeni Madde: Algoritmalar
Çin’in giderek daha güçlü hale gelen siber güvenlik düzenleyicisi, geçtiğimiz cuma günü sözde öneri algoritmalarının kullanımını düzenlemek için kapsamlı taslak kurallar yayınladı. Trivium China danışmanlığının Pekin merkezli ortağı Kendra Schaefer CNBC’ye verdiği röportajda, önerilen kuralların kabul edilmesi durumunda şirketlerin işlerini yeniden yapılandırmalarını ve düzenleyicilere özel bilgilere erişim vermelerini gerektirebileceğini söyledi.
Perakende, Yapay Zeka Harcamalarında Bankacılığı Geçecek
Yapılan son pazar araştırmalarına göre perakende sektörü yıllardır yapay zeka harcamasında lider olan bankacılığı önümüzdeki yıllarda sollamaya hazırlanıyor. Home Depot ve Wayfair gibi global perakendeciler daha kişisel deneyimler üzerine çalışırken sektör yapay zeka harcamasının 2025’e kadar yüzde 25,5’lik bir bileşik büyüme oranında artması bekleniyor.
Yapay Zeka İshale Neden Olan Virüsün 3 Boyutlu Yapısını Tahmin Edebilir
Bilim insanları ishale neden olan Rota virüsünün 3 boyutlu yapısının yapay zeka tarafından tahmin edildiğini açıkladı. Daha önce de Rota virüsünün 3 boyutlu yapısı X-ray kristalografi yöntemi ile belirlenmeye çalışılmış fakat bu yöntem başarısız olmuştu. Şimdi ise yapay zekâ tabanlı bir hesaplama programı olan AlphaFold2’i kullanılmaya başlandı. AlphaFold2, Rota virüsünün VP8 proteinin üç boyutlu yapısı hakkında tahminde bulundu. Bilim insanları tahminin proteinin gerçek yapısı ile örtüştüğünü doğruladı.
