Yeni bir yapay zeka uygulaması bilim insanlarının Arktik deniz buzlarının gelecekteki durumunu daha doğru tahmin etmelerini sağlayacak. British Arctic Survey (BAS) ve Alan Turing Enstitüsü’nün önderliğinde uluslararası bir araştırmacı kadrosu, “IceNet” isimli yapay zekanın halihazırda kullanılan fizik tabanlı modelden daha doğru sonuçlar verdiğini açıkladı.
Deniz buzu, yani Kuzey ve Güney Kutbu’nda bulunan muazzam büyüklükte donmuş deniz suyu üzerindeki atmosfer ve altındaki okyanusla bulunan karmaşık ilişkisinden dolayı üzerinde tahmin yapılması çok zor olan bir yapı. Geçtiğimiz 40 yılda artan sıcaklık ve deniz buzlarının sıcaklığa olan hassaslığı, yaz mevsiminde Arktik deniz buzlarının alan olarak yarılanmasına sebep oldu. Yaklaşık olarak Büyük Britanya Adası’nın 25 katı büyüklüğünde bir alan kaybedildi. Bu ivmelenen iklimsel değişiklikler, Dünya ikliminin, Arktik ekosistemin ve geçim kaynakları mevsimsel deniz buzu döngüsüne bağlı olan toplulukların üzerinde dramatik sonuçlar ortaya çıkarıyor.
Yüzde 95 Başarılı
Nature Communications dergisinde yayınlanan yazıda, IceNet AI tahmin aracı, 2 ay sonra deniz buzunun olup olmayacağını tahmin etmede neredeyse yüzde 95 başarılı. Yani halihazırda kullanılan fizik tabanlı modelden daha doğru sonuçlar veriyor.Fizik yasalarını doğrudan modellemeye çalışan geleneksel tahmin sistemlerinin aksine, araştırmacılar IceNet’i Derin Öğrenme kullanımından yararlanarak tasarladı. Bu yaklaşım sayesinde model, Arktik deniz buzlarının gelecekteki boyutunu tahmin etmek için onlarca yıllık gözlemsel verilerden ve binlerce yıllık iklim simülasyon verilerinden deniz buzunun nasıl değiştiğini ‘öğreniyor’.
Erken uyarı sistemi olur mu?
“Arktik, iklim değişikliğinin ön cephesinde yer alan bir bölge ve son 40 yılda önemli ölçüde ısınmaya maruz kaldı” diyen BAS AI Laboratuvarı’nda Veri Bilimcisi olan Tom Andersson “IceNet”i şöyle açıkladı: “Kuzey Kutbu sürdürülebilirliği için deniz buzu tahmininde acil bir boşluğu doldurma potansiyeline sahip ve geleneksel yöntemlerden binlerce kat daha hızlı çalışıyor. Yapay zekanın deniz buzunu doğru bir şekilde tahmin edebildiğini gösterdik. Bir sonraki hedefimiz modelin günlük bir versiyonunu geliştirmek ve tıpkı hava durumu tahminleri gibi gerçek zamanlı ve toplumun kolayca ulaşabileceği bir şekilde kullanıma sunmak. Bu teknoloji, ani deniz buzu kaybıyla ilişkili riskler için erken uyarı sistemi olarak da kullanılabilir.”
