Stanford Üniversitesi’nin İnsan Merkezli Yapay Zeka Enstitüsü (HAI) akademisyenleri, yapay zekanın hızlı hype (aşırı beklenti) döneminin sonuna gelindiğini, 2026’nın “değer odaklı değerlendirme” yılı olabileceğini öne sürüyor. Stanford Üniversitesi akademisyenlerine göre artık soru “Yapay zeka bunu yapabilir mi?” değil “ne kadar iyi, ne kadar güvenli ve kimler için işe yarıyor?” olacak.
Yapay Zeka Egemenliği ve Ulusal Stratejiler
HAI eş direktörü James Landay, 2026’da yapay zeka egemenliğinin güçleneceğini belirtiyor. Bu, ülkelerin yapay zeka altyapısını ve modellerini yurtiçi kontrol altına alma isteği olarak tanımlanıyor. Örneğin kendi LLM’lerini geliştirmek ya da dış hizmetleri kendi GPU’larında çalıştırmak gibi yollarla veri egemenliği sağlama çabaları artacak. Ayrıca Nvidia ve OpenAI gibi oyuncuların küresel etki için farklı ülke turlarına çıkması bekleniyor. “Gerçek AGI”nin 2026’da çıkmayacağı da vurgulanıyor.
Bilim ve Açıklık: “Karar Destegi” Arayışı
Stanford’dan Russ Altman, araştırma ve bilimsel uygulamalarda modellerin iç işleyişini anlamanın kritik hale geleceğini belirtiyor. 2026’da bilim insanları sadece sonuç üretmeye odaklanmayacak; modellerin nasıl ve neden belli cevaplara ulaştığını ortaya koymaya çalışacak. Bu, özellikle biyomedikal, genetik ve klinik alanlarda açıklanabilir yapay zeka gereksinimini derinleştirebilir.
Hukukta ROI ve Ölçülebilirlik
Stanford hukuk fakültesinden Julian Nyarko, yapay zekanın hukuk alanında ölçülebilir değer ve risk değerlendirmesine odaklanacağını tahmin ediyor. 2026’da, AI sistemlerinin sadece taslak hazırlamada değil, çoklu belge analizi ve delil çıkarma gibi karmaşık görevlerde performans kriterlerine göre değerlendirilmesi beklenecek. Bu, dikkat, risk ve doğruluk gibi standartların hukuk sektöründe daha sık kullanılacağı anlamına geliyor.
Hype’in Azalması ve Gerçek Sonuçlara Odaklanma
Angèle Christin gibi bazı akademisyenler, yapay zekanın etkisinin abartılmış beklentilerle birlikte çevresel ve toplumsal maliyetlerini de gösterdiğini belirtiyor. Bu nedenle, 2026’da daha gerçekçi çalışmaların artacağı, yapay zekanın sınırlamalarını anlamaya dönük eleştirel analizlerin yaygınlaşacağı öngörülüyor.
Ekonomik Gösterge Panelleri
Erik Brynjolfsson’a göre, 2026’da iş gücü ve üretkenlik gibi alanlarda yapay zekanın gerçek etkisini takibe yarayan gerçek zamanlı ekonomik paneller ortaya çıkacak. Bu göstergeler, yerel ve ulusal düzeyde AI etkilerinin izlenmesini sağlayacak.
Kaynak https://hai.stanford.edu/news/stanford-ai-experts-predict-what-will-happen-in-2026
