Yeni bir araştırma, yapay zekanın (YZ) MÖ 79’da Vezüv Yanardağı’nın patlamasıyla gömülen bir parşömeni okumada kullanılabileceğini gösterdi. Bu, antik tarih alanında çığır açan bir gelişme, çünkü araştırmacıların geleneksel yöntemlerle okunması imkansız hale gelen birçok parşömeni okumasına izin verebilir.
Söz konusu parşömen, Vezüv yanardığının püskürmesi nedeniyle kül ve ponza altında kalan Herculaneum antik kentinde bulundu. Parşömen, yanardığın ısısıyla yanmış ve üzerindeki harfler neredeyse görünmez hale gelmişti.
Ancak İtalya’daki Bari Üniversitesi’nden araştırmacılar, parşömen üzerindeki harfleri okumak için yeni bir YZ tekniği kullandılar. Yapay zeka, harflerin şekillerini tanımlayabildi ve daha sonra bunları antik alfabenin bilinen harfleriyle eşleştirebildi.
Araştırmacılar parşömende 2.000’den fazla harf okumayı başardılar. Bu metin miktarı olarak az olsa da yine de önemli bir atılım. Araştırmacılar, bu tekniğin geleneksel yöntemlerle okunması imkansız hale gelen birçok başka parşömeni okumak için kullanılabileceğine inanıyor.
Bu çalışma, antik tarih alanında önemli bir ilerleme. Araştırmacıların antik Roma ve dünyanın diğer bölgelerinde yaşayan insanların hayatları hakkında daha fazla bilgi edinmesine izin verebilir.
Bu çalışmanın tarihi öneminin yanı sıra, antik metinleri okuma şeklimizi de devrim niteliğinde değiştirebilir potansiyeli var. Yapay zeka, insanların ele alması için çok kırılgan olan parşömenleri veya anlamadığımız dillerde yazılmış parşömenleri okumak için kullanılabilir.
Bu çalışma, antik tarih alanında YZ ile mümkün olan şeylerin sadece başlangıcı. Gelecekte, yapay zeka daha fazla parşömen ve diğer antik metinleri okumak ve geçmişi daha iyi anlamamıza yardımcı olmak için kullanılabilir.
Zeynep Mavi
Mayıs 2017’de Türkiye Yapay Zeka İnisiyatifini kurduk, çok hızlı gelişince, diğerlerini bıraktık ve bu alana…
Dünyanın en prestijli girişim hızlandırma programlarından Y Combinator (YC), 2025 Bahar dönemiyle birlikte yapay zekada…
2017’de başladığımız haritalama çalışmasıyla, Türkiye’de yapay zekâ alanında faaliyet gösteren girişimleri düzenli olarak takip ediyoruz.…
Yapay zeka alanındaki gelişmeler hızla ilerlerken, multimodal modellere yönelik açık kaynaklı bir alternatif olan BAGEL…
Çin merkezli yapay zeka girişimi DeepSeek, R1 adlı akıl yürütme modelinin güncellenmiş sürümünü resmi bir…
Google, I/O 2025 etkinliğiyle birlikte yapay zeka merkezli ürün ve hizmetlerinde kapsamlı bir dönüşüm sürecine…