Yeni bir araştırma, yapay zekanın (YZ) MÖ 79’da Vezüv Yanardağı’nın patlamasıyla gömülen bir parşömeni okumada kullanılabileceğini gösterdi. Bu, antik tarih alanında çığır açan bir gelişme, çünkü araştırmacıların geleneksel yöntemlerle okunması imkansız hale gelen birçok parşömeni okumasına izin verebilir.
Söz konusu parşömen, Vezüv yanardığının püskürmesi nedeniyle kül ve ponza altında kalan Herculaneum antik kentinde bulundu. Parşömen, yanardığın ısısıyla yanmış ve üzerindeki harfler neredeyse görünmez hale gelmişti.
Ancak İtalya’daki Bari Üniversitesi’nden araştırmacılar, parşömen üzerindeki harfleri okumak için yeni bir YZ tekniği kullandılar. Yapay zeka, harflerin şekillerini tanımlayabildi ve daha sonra bunları antik alfabenin bilinen harfleriyle eşleştirebildi.
Araştırmacılar parşömende 2.000’den fazla harf okumayı başardılar. Bu metin miktarı olarak az olsa da yine de önemli bir atılım. Araştırmacılar, bu tekniğin geleneksel yöntemlerle okunması imkansız hale gelen birçok başka parşömeni okumak için kullanılabileceğine inanıyor.
Bu çalışma, antik tarih alanında önemli bir ilerleme. Araştırmacıların antik Roma ve dünyanın diğer bölgelerinde yaşayan insanların hayatları hakkında daha fazla bilgi edinmesine izin verebilir.
Bu çalışmanın tarihi öneminin yanı sıra, antik metinleri okuma şeklimizi de devrim niteliğinde değiştirebilir potansiyeli var. Yapay zeka, insanların ele alması için çok kırılgan olan parşömenleri veya anlamadığımız dillerde yazılmış parşömenleri okumak için kullanılabilir.
Bu çalışma, antik tarih alanında YZ ile mümkün olan şeylerin sadece başlangıcı. Gelecekte, yapay zeka daha fazla parşömen ve diğer antik metinleri okumak ve geçmişi daha iyi anlamamıza yardımcı olmak için kullanılabilir.
Zeynep Mavi
Türkiye Yapay Zeka İnisiyatifi (TRAI) olarak 2017’den bu yana yürüttüğümüz haritalama çalışmasıyla Türkiye’de yapay zeka…
2017 yılından bu yana her ayın üçüncü çarşambası düzenlenen TRAI Meet-Up serisinin 97’ncisini 17 Eylül…
Türkiye merkezli küresel yazılım şirketi Etiya, yapay zeka alanında dikkat çekici bir başarıya imza attı.…
TIME dergisi, yapay zeka alanında dünyanın en etkili 100 ismini üçüncü kez açıkladı. “TIME100 AI…
İnsanoğlu pek çok şey keşfetti, icat etti. Ama sanırım daha önce bu kadar çok tartışılan,…
Elon Musk’ın yapay zeka girişimi xAI, Grok 2.5 modelini açık kaynak olarak paylaşarak sektörün dikkatini…