Çin’in Kuantum Hesaplamadaki Yeni Atılımı: Zuchongzhi-3, Google’ı Geride Bıraktı

Çin’in Kuantum Hesaplamadaki Yeni Atılımı: Zuchongzhi-3, Google’ı Geride Bıraktı

Çin, kuantum hesaplama alanında önemli bir sıçrama gerçekleştirerek, yeni nesil kuantum bilgisayarı Zuchongzhi-3‘ü tanıttı. Çin Bilim ve Teknoloji Üniversitesi (USTC) araştırmacıları tarafından geliştirilen 105 kübitlik bu süperiletken kuantum işlemci, dünyanın en güçlü süper bilgisayarlarını geride bırakan işlem kapasitesine sahip. Yapılan testler, Zuchongzhi-3’ün Google’ın en güncel kuantum hesaplama sonuçlarından 1 milyon kat daha hızlı olduğunu ortaya koydu.

Kuantum Üstünlüğü Yarışı Kızışıyor

Kuantum üstünlüğü, bir kuantum bilgisayarının klasik bilgisayarların çözemeyeceği hesaplamaları başarıyla gerçekleştirmesi anlamına geliyor. Google, 2019 yılında 53 kübitlik Sycamore işlemcisi ile bu başarıya ulaştığını duyurmuştu. Ancak, ilerleyen yıllarda geliştirilen daha güçlü klasik algoritmalar ve süper bilgisayarlar, Google’ın bu avantajını önemli ölçüde azaltmıştı.

2023’te USTC araştırmacıları, 1.400’den fazla A100 GPU kullanarak Google’ın hesaplama süresini 14 saniyeye kadar düşürdü. ABD’nin en güçlü süper bilgisayarı Frontier devreye girdikten sonra ise bu süre 1,6 saniyeye kadar geriledi. Ancak Çin’in yeni nesil kuantum bilgisayarı Zuchongzhi-3, hesaplama hızında dengeleri tekrar Pekin lehine değiştirdi.

Zuchongzhi-3’ün Teknolojik Üstünlüğü

Hakemli bilimsel dergi Physical Review Letters’ta yayımlanan çalışmaya göre Zuchongzhi-3, günümüzün en güçlü süper bilgisayarından 10¹⁵ kat daha hızlı işlem yapma kapasitesine sahip. Sistem, 83 kübitlik, 32 katmanlı rastgele devre örnekleme görevini başarıyla tamamladı ve Google’ın mevcut kuantum işlemcilerine kıyasla 1 milyon kat daha hızlı sonuç üretti.

Çin’in kuantum hesaplama alanındaki liderliği, 2020’de Jiuzhang fotonik kuantum bilgisayarıyla başladı. 2021’de Zuchongzhi-2 ile süperiletken bir kuantum hesaplama gösterimi gerçekleştirildi. 2023’te 255 fotonlu Jiuzhang-3, klasik bilgisayarları geride bırakarak önemli bir dönüm noktası oldu. Ancak, Ekim 2024’te Google, 67 kübitlik yeni nesil Sycamore işlemcisiyle kuantum üstünlüğünü yeniden ele geçirdi. Çin’in Zuchongzhi-3 hamlesi, bu üstünlüğü tekrar Pekin’e taşıma potansiyeli taşıyor.

Kuantum Teknolojisinin Geleceği

Zuchongzhi-3’ün sunduğu işlem gücü, yapay zeka, veri güvenliği ve bilimsel araştırmalarda devrim niteliğinde gelişmelerin önünü açabilir. Kuantum hesaplama teknolojilerinin ilerlemesi, şifreleme sistemlerinden ilaç keşfine, hava tahminlerinden lojistik optimizasyona kadar birçok alanda büyük değişimlere yol açabilir.

Çin’in kuantum hesaplama alanındaki hızlı ilerleyişi, ABD ile devam eden teknolojik rekabette yeni bir denge unsuru olabilir. Bu gelişme, gelecekte kuantum üstünlüğü yarışının daha da hızlanacağını gösteriyor.

Yasin Demirkaya

Recent Posts

95. TRAI Meet-Up’ta Yapay Zeka Altyapıları Konuşuldu

2017 yılından bu yana her ayın üçüncü çarşamba akşamı düzenlediğimiz TRAI Meet-Up serisinin 95’incisi, 23…

5 gün ago

TRAI 2025 Yarıyıl Faaliyet Raporu Yayında!

2025’in ilk yarısı, Türkiye’de yapay zekanın farkındalıktan stratejik uygulamaya geçtiği bir dönem oldu. TRAI olarak;…

6 gün ago

NTT DATA, SAP Geliştirme Süreçlerini Yapay Zeka ile Yeniden Tanımlıyor

Standart entegrasyonların ötesine geçen, projeye özgü özel SAP geliştirmelerinin diğer sistemlerle entegrasyonu genellikle daha karmaşık…

7 gün ago

OpenAI, ChatGPT Agent’ı tanıttı

OpenAI, ChatGPT’yi görevleri kullanıcı adına yerine getirebilen bir yapay zeka asistanına dönüştüren yeni nesil bir…

2 hafta ago

2025 Üniversite Tercihleri için Yapay Zeka Bölümleri ve Yeni Açılan Bölümler

Üniversite sınavına giren öğrencilerin tercih dönemi telaşı yaklaştı. Özellikle teknolojiye ilgi duyan ve bu alanda…

3 hafta ago

TRAI 8. Yıl Mayıs Çalıştayı Raporu Yayında!

10 Mayıs 2025 tarihinde gerçekleştirdiğimiz TRAI Mayıs Çalıştayı’nda, yapay zekanın ekonomiden girişimciliğe, etik yönetişimden iş…

1 ay ago